Görüntülemekte olduğunuz bu makale, UX tasarımla ilgili sıkça sorulan sorular yazı dizisinin bir parçasıdır. Diğer sorular ve yanıtları için lütfen ilgili sayfayı ziyaret ediniz.
UX tasarım da her iş gibi en nihayetinde elbette para için yapılıyor. Ucunda para olmazsa, ne kadar severseniz sevin hangi iş olursa olsun, bir yerden sonra yapmazsınız. Gününüzün, uyanık olduğunuz kısmının büyük bir bölümünü, haftanızın çoğunu, ayınızın neredeyse tamamını buna ayırmazsınız. Kazanç konusu, hassas bir konu ve iyi anlaşılması gerekiyor. Mümkün olduğunca açık ve net olacağım. Yeni başlamak isteyen arkadaşlarımız da haklı olarak “UX tasarım para kazandırıyor mu?” diye merak ediyorlar. Bu yola baş koyacaklarsa, yıllar sonra pişmanlık yaşar mıyım diye kafasına takılıyorlar haliyle. Bu arkadaşlarımıza fikir vermesi açısından paylaşıyorum bu yazıyı.
TL’nin hareketli durumu sebebiyle, Dolar değerlerini de yanına yazacağım ki yazı daha kalıcı olsun. Yazıya ne zaman denk gelirseniz, parantez içinde belirttiğim Dolar değerini güncel kurdan TL’ye dönüştürüp, üzerine Dolar enflasyonu kadar ekleyebilir ya da hissettiğiniz veya inandığınız açıklanan bir enflasyon oranını baz alarak, yazdığım maaşları güncelleyebilirsiniz. Belirttiğim ücretlerden fazla alan da var, “işverenler şu aralığı zorluyor” dediğim fiyata yaklaşamayan da var ne yazık ki. Bunu göz önünde bulundurun lütfen.
Ücretler, 2022 Ağustos ayında girilmiştir; iş değiştirme sürecinde ya da zam dönemindeyseniz, pazarlığınızı bunu dikkate alarak yapın. Belirttiğim rakamlar, Avrupa ve ABD maaşlarına bakıldığında çok düşük gibi görünüyor olabilir ama bunun mantıklı bir sebebi var. Oranın geçim şartlarına göre alınan aylık ücretlerin, Türkiye’deki yaşam koşullarına uyarlanmış halleri de yaklaşık bu rakamlara denk geliyor zaten (biraz daha fazlası belki). Bunları ölçen çeşitli çevrimiçi araçlar (Numbeo gibi yaşam maliyeti veritabanları) mevcut. Yani, dışarıda verilen Dolar ya da Euro maaş bilgisini, doğrudan TL’ye çevirerek yazacak olsak, uzman ve üzeri pozisyonlar için aylık -bugünün kuruyla- 200 bin TL’lere varan rakamlar konuşuyor olurduk. Burada yazanlardan daha azını teklif eden bir işverenle görüşme aşamasındaysanız, sizinle firma/müşteri arasındaki anlaşma ve tölerans eşiğinizle ilgilidir tabi ama kandırılmamaya dikkat edin.
Stajyer UX tasarımcı maaşı ne kadar?
Sıfır deneyimli.
6000+ TL (330 USD karşılığı TL)
Ancak bu kategoride durum pek öyle olmuyor, bunu alabilen sayısı çok az ve sayılı iş yeri bunun altından kalkabiliyor.
Bu deneyim seviyesi ile ilgili (deneyimsizlik diyelim ya da) önemli bir not: Stajyer UX tasarımcı olur mu diye düşünebilirsiniz. Her işi öğrenmek için sıfırdan başlanabileceğine inanıyorum. Başlangıçta adı bu olmayabilir ama sadece UX alanında kendini geliştirmek isteyen bir genç, bu işe uygulama arayüz tasarımcısı olarak, web sayfası tasarlayarak, hatta grafik tasarım ile başlayabilir. Nasıl başladığı fark etmez, UX tasarımcı olmak için temelini sağlamlaştırmak ve piyasaya atılmak istiyorsa, bu hedefle bir yerlere girecekse, en azından asgari ücret talep etmesi ve alması gerekirken, çeşitli yöntemlerle (yarı zamanlı çalışan olarak göstermek gibi) asgari ücretten de az ödendiğini biliyoruz, görüyoruz. Mümkünse en azından asgari ücret ödenmesini sağlayın.
Başlangıç seviyesi UX tasarımcı maaşı ne kadar?
1-4 yıl deneyimli.
10.000+ TL (560 USD karşılığı TL)
İşverenlerin pazarlık kapasitesine göre asgari ücret veya biraz daha üzerine (6000-7500 TL) kadar esnetilebiliyor. Meslekte yerleşik bir yerde gelişmeniz gerektiğini düşündüğünüz için katlanacaksanız dahi, mümkün olduğunca az esnekliğe müsade ederek kabul edebilirsiniz. Asgari ücrete kadar inilmesine razı gelmeyin.
Orta seviye UX tasarımcı maaşı ne kadar?
4-8 yıl deneyimli ve portföy sahibi.
20.000+ TL (1120 USD karşılığı TL)
İşverenler 10.000-15.000 TL aralığını zorluyorsa (-ki çoğu zorlayacaktır) kabul etmeyin. Üstü (15.000-20.000 TL arası), sizin zamanınıza biçtiğiniz değere bağlı artık. 6000-7000 TL arası alanlar da var, duyuyoruz.
Uzman UX tasarımcı maaşı ne kadar?
8-12 yıl deneyimli, meslekte yol katetmiş.
30.000+ TL (1680 USD karşılığı TL)
İşverenler 15.000-20.000 TL aralığını zorluyorsa hakaret kabul edilebilir. Bir üstteki maddeye yazdığım şey bunun için de geçerli. Üstü (20.000-30.000 TL arası), yine kendi zamanınıza biçtiğiniz değere bağlı. 10.000 TL’nin altında alan da var ne yazık ki, görüyoruz.
Hayatını bu mesleğe adamış UX tasarımcı maaşı ne kadar?
12 yıl veya daha üzeri deneyimli.
50.000-60.000 TL (2800-3350 USD karşılığı TL)
Mevcut maaşlar bu aralıkta, özel durumlarda bunun üzerinde de olabiliyor. Gelen yeni tam zamanlı iş teklifleri de -artık remote olsa dahi- bu seviyelerde geziniyor.
Bu kadar deneyimliyseniz ve hala 20.000-30.000 TL aralığı zorlanıyorsa, o pozisyonun ya da iş yerinin gerçekten çok büyük bazı artıları olması lazım ki kabul edesiniz. Değerinizi bilmek ve fark ettirmek özellikle bu düzeyde çok önemli. Kendi zamanınızın ve emeğinizin ne kadar edeceğini siz daha iyi bilirsiniz ama bir dost tavsiyesi olarak altını çizmek istedim. Bu kadar yıl deneyime sahip olduğu halde -azınlık olsa da- 9000 TL maaş alanlar bile olduğunu görüyoruz güncel maaş anketlerinde. Ya işinde iyi değiller ya da katlanmak zorunda kalıyorlar (başka alternatif gelmiyor aklıma), bilemiyorum.
Eğer başlangıç seviyesindeyseniz ya da bu işle ilginiz yokken, meraktan bu sayfaya düştüyseniz, özellikle bu deneyimdeki ideal UX tasarımcı maaşı size abartı gelebilir, günümüz şartlarında şımarıklık gibi de düşünebilirsiniz ama değil. Bu deneyime sahip birinin (“hayatını adamış” diye özellikle belirttim) bir ay boyunca en değerli şeyi olan zamanını satın alıyorsanız, buna değmesi gerekiyor, firmalar da bunun farkında.
Benzer durum yazılımcılar için de geçerli. Ürün takımındaki bu iki meslek grubu, bir markaya sanılandan çok daha fazla değer katıyor ve ciddi paralar kazandırıyor. Bu deneyime sahipseniz ve “fazlası kurtarmıyor” diyen bir yerde çalışıyorsanız, mümkünse uzaklaşın. Her iki meslek grubu da şu anda yurt dışında çok fazla rağbet görüyor ve asla -özel çaba sarf etmezseniz- UX tasarımcı ya da yazılımcıysanız aç kalmazsınız. Yurt dışına çıkmanıza da gerek yok, ülkeyi terk etmeniz gerekmeden Avrupa veya ABD’de herhangi bir firmaya remote çalışarak bundan fazla kazanabilirsiniz. Konfor alanınızla ilgili tamamen.
Freelance (serbest) UX tasarımcı geliri ne kadar?
İşin niteliğine göre ve tasarımcının deneyimine göre değişkenlik gösterse de saatlik 100 TL (5 USD) alan da var, 1000 TL’ye (55 USD) yakın alan da. Serbest tasarımcı, her serbest işte olduğu gibi zamanının değerini kendi belirliyor.
Başlangıç seviyesindeki UX tasarımcıların, çoğu zaman freelance 2-3 küçük iş yaparak aylık olarak “maaşından daha fazla” kazanmaları mümkün. Dil engeli yoksa ve tam zamanlı işi buna müsaitse, geceleri veya proje bazlı olarak hafta sonları yurt dışına iş yaparak sürümden de kazanabilirler (bu deneyim düzeyi ve sonrası buna pekala müsait). Orta seviye ve üzeri deneyimli UX tasarımcılar da gözlemlediğim kadarıyla zaten genellikle freelance işler yaparak, gelirini artırmaya çalışıyor.
UX danışmanı (serbest) geliri ne kadar?
Arayüzü tasarlama süreci dahil olmadığı için (nelerin dahil olduğunu burada yazdım) freelance UX tasarımcı gelirinin biraz altında oluyor. Bu hizmeti verebilmek için zaten giriş seviyesi bir UX tasarımcı değil, en azından uzman UX tasarımcı olmanız gerektiği için (görecelidir tabi, ben böyle düşünüyorum) saatlik 500 TL’den (30 USD) başlar, 750 TL’lere (40 USD) kadar esneklik gösterebilir.
UI tasarımcı maaşı ne kadar?
Çoğu zaman UX ve UI tasarımcı aynı kişi veya kişiler oluyor. Kullanıcı arayüz tasarımcıları, eğer görev tanımında UX yoksa, sadece belirtilen ihtiyaç doğrultusunda, kendi yaptığı herhangi bir UX araştırmasına dayanmadan arayüz tasarladıkları için kazançları da iş gücü oranında yukarıdaki belirtilen UX tasarımcı maaşlarının %20-%25 kadar altında oluyor.
Bugünkü şartlarda, deneyim ve portföyüne göre geliri de başlangıç seviyesinden uzman seviyesine kadar 7500 TL’den, 25.000 TL’ye kadar değişiyor (teklifler bu aralıkta oluyor).
UX araştırmacısı maaşı ne kadar?
Başlangıç ve orta seviye UX tasarımcı için belirtilen değerlerin %20-%30 azı, günümüzde UX araştırmacısı için geçerli diyebiliriz (7500-15.000 TL arası).
UX araştırmacısı olarak, herhangi bir arayüz tasarlamıyorsunuz. UI tasarım gibi görevleri olmayan bir meslek olduğu için çoğunlukla -istisnalar olmakla birlikte- temelde verilere ulaşmak, testler ve kullanıcı görüşmeleri yapmaktan ibaret bir iş yapıyorsunuz. Bu işte kaç yıllık deneyiminiz olursa olsun, uzman UX tasarımcı maaşı kadar almanız pek mümkün olmuyor günümüzde. Eğer olursa, şanslı bir istisnasınızdır.
UX araştırmacısının iş tanımına dair, ipuçları da barındıran ayrı bir makale yayımlayacağım.
Yurt dışına iş yapan UX tasarımcı ne kadar kazanıyor?
Hangi ülkeye iş yapıyorsanız, genellikle o ülkedeki tam zamanlı UX tasarımcı maaşının %30-%40 kadar altında Dolar-Euro ile saatlik teklifler geliyor.
Bu yolu tercih etmelerinin sebebi de dünyanın ekonomik olarak geri kalmış ülkelerine de iş yaptırıp tasarruf sağlamak, yoksa kendi ülkesinde, kendi vatandaşına yaptırır işine bakar. Ancak, nerede olduğunuzla (Türkiye’deyseniz mesela) pek ilgilenmeyen, sadece iş bitsin de kim yaparsa yapsın diye düşünen bir şirketse, Silikon Vadisi’nde de olsa remote ile oradaki ABD vatandaşının aldığı kadar almanız mümkün olabilir fakat bu o kadar düşük bir ihtimal ki; bunu yapacak firma varsa da bir elin parmaklarını geçmez, size denk gelme ihtimali ya da sizin onları bulma ihtimaliniz çok düşük. “Dolar veya Euro kazanayım, Türkiye’de TL olarak harcayayım” kulağa hoş geliyor elbette ama her zaman olmayabiliyor.
Remote (uzaktan / evden) çalışan UX tasarımcı ne kadar kazanır?
Normalde ayrı bir alt başlığa gerek yoktu ama merak ediliyor. Salgından sonra anlaşıldı ki remote çalışmak aslında “işten kaytarmak” değilmiş. Bu nedenle, eskiden remote çalışma gündeme gelirse maaş da buna bağlı olarak daha az oluyordu. Artık öyle bir şey yok.
Yukarıda yazılan maaşların tamamı, tam zamanlı olarak ofiste çalışan için de geçerli, hibrit çalışan (bazen ofisten, bazen evden) için de geçerli, tamamen remote çalışan için de geçerli. Nasıl çalışılacağı da tamamen şirket kültürü ile alakalı.
Product designer (ürün tasarımcısı) maaşı ne kadar?
Ondan önce netleştirmemiz gereken bir konu var.
Türkiye’de UX tasarımcı ile ürün tasarımcısı çoğunlukla tamamen aynı şeyi ifade ediyor. Her meslekte zamanla meslek adları bölünüyor, çoğalıyor, bu işte de o oluyor. Bazen havalı duruyor diye yeni title’lar uydurup -daha ne olduğunu bilmeden- sahiplenilebiliyor. UX tasarımcı, eğer bir ürünün baştan sonra her ayrıntısını değerlendirmeden iş yapıyorsa, zaten eksik yapıyordur. Normal şartlarda, ürün tasarımcısının en büyük farkı, ürünün bütününü, bir paket olarak ele almak. Dolayısıyla, bu yazı ülkemiz için geçerli olduğu için Türkiye’de çok bir fark yok, UX tasarımcı ile ürün tasarımcısı, neredeyse bire bir aynı şeyi yapıyor ülkemizde.
Geçmişte aynı firmada, sizin ekibinizde çalışmış biri için “iş teklifi yapabiliriz” diye referans sorduklarında, yalnızca grafik tasarımcılık yaptığını bildiğiniz bu kişinin, LinkedIn profilinde bu deneyimi için sırf havalı duruyor diye “product designer” yazdığını öğrendikten sonra, bu tür şeylere şaşırmayı bırakıyorsunuz. Üstelik söz konusu zaman diliminde bu arkadaşımızın product designer title’ından haberdar olmadığına bahse girerim. Dolayısıyla, gördüğünüz gibi bir işveren kandırma yöntemi olarak da kullanılabiliyor title’lar.
Normalde ürün tasarımcısı bir işin maliyetini de hesaba katmalı, pazarda alır yürür mü, yürümesi için ne yapmalı gibi şeyleri de araştırmalıyken, bizde öyle değil, daha oturmadı. Bununla ilgili, dünyanın geri kalanıyla aradaki fark ne, tam olarak tanımsal ayrım nedir; bunları anlatacağım bir yazıyı ayrıca yayımlayacağım. Şimdilik ürün tasarımcısı maaşını merak ediyorsanız, UX tasarımcı maaşına bakın diye bu soruyu ve yanıtını da ekledim. Öyle bir alan henüz ülkemizde dişe dokunur bir varlık göstermiyor. Tabi bio’ya yazmaya devam edebilirsiniz, sorgulayan yok nasılsa.
Bonus: UI/UX tasarımcı maaşı ne kadar?
En üstteki maaş bilgileri, zaten bu meslek kastedilerek girilen maaş bilgileri. Hala UX ve UI birbirinden tamamen ayrılmış değil. Sadece, bu başlığı gözünüz ararsa bulamamış olmayın diye ekliyorum. Yalnızca UX tasarımcı diye bir işi konuşmak için henüz erken. Bugün Apple dahi güncel iş ilanlarında “UI/UX Designer” ifadesini kullanabiliyor. UX ile ilgili işleri yapıp da UI tasarlamayan çok az kişi var (yok denecek kadar az) ancak UI yapıp UX yapmayan çok fazla kişi var, o nedenle o maaş bilgisini ayrıca belirttim.
Ekleme: LinkedIn kullanıcısı tasarımcılarla yapılan anket sonucu
Bu yazı üzerine, bu yazının bağlantısı ile LinkedIn’de bir anket başlatmış ve yazdığım maaşlara kıyasla ne kadar kazanıyorsunuz diye sormuştum. Seçenekler daha az, daha çok ve aynı idi. Anketin sonuçlarını aşağıya ekliyorum.
36 tasarımcı katılmış olsa da fikir vermesi açısından bu yazıya da eklemeyi faydalı buluyorum. Katılımcı tasarımcıların %44’ü bu makalede yazandan az alıyormuş, %56’sı ya daha çok (%31) ya da yazılan kadar (%25) alıyormuş.
Dipnot: Daha az alan 16 kişi arasında yalnızca bir adet senior (uzman) tasarımcı var, geri kalan 15 tasarımcı daha az deneyime sahip tasarımcılar ya da titlelarına bakılacak olursa asıl uzmanlığı farklı olup, bir yandan tasarım da yapan kişiler gibi görünüyor.
Yazı dizisindeki diğer soru ve yanıtları görüntülemeyi unutmayın.
