Buz kalıbı özellikle şimdiki gibi sıcak günlerde, mutfağımın en sadık parçası. Her kullanımda suyu aynı noktadan, her zamanki şekilde doldururum. Su taşsa da buz kalıpları tam dolmasa da o “doldurma deliğinin” orada durmasını doğal karşılarım. Başta küçük bir hata gibi görünse de aylar içinde bu alışkanlık bir ritüele dönüştü. Bu, geçen yıldı.
Kullanıcı deneyiminde sandığınızdan sık rastlanan bir durum bu. Bir kullanıcı deneyimi tasarımcısı bile olsanız bu tuzaklara düşebiliyorsunuz. Hatalı düzenlemeleri “olması gereken oymuş gibi” benimsiyoruz. Ta ki bunun bir tasarım hatası olduğunu fark ettiğimiz ana dek. Üretici, ince hesaplarla her bir kanalı, eğimi ve taşma mazgalını hesaplayıp yerli yerine koymuşken, böyle bir hatayı konduramadım belli ki. Kalıbı aylarca hatalı tasarımı meşrulaştırarak kullandım.
Bir gün, kenarlarına taşan suyun peçeteyle silerken, aslında tasarımcının niyetinin bambaşka olduğunu düşündüm. Sadece, yeteri kadar test etmemişlerdi. O deliğin, taşmadan, suyun kalıba eşit dağılmasına yarayacak basit bir kılavuz işlevi görmesi gerekiyordu.
Bu, en sinsi tuzaklardan biri. Hata devam ettikçe, eksikliği benimsemeye dönüşüyor. Buz kalıbında gördüğüm deliğin ne amaçla konulduğunu anlayana kadar her seferinde suyu taşırdım. Ama bu hatayı sürdürmek, sonunda bana bu küçük ayrıntının neden orada olduğunu sorgulatacak kadar değerliydi.
Hataları inatla sürdürmek, bazen kullanıcı perspektifini derinleştiren etkili bir yol. Buz kalıbının su taşıyan deliği, bana UX’te yanlış kullanımın aslında fark yaratacak bir içgörüyü nasıl tetikleyebileceğini gösterdi.
Hatalarımızı benimsediğimiz ve onlara yeni anlamlar yüklemeye çalıştığınızda, aslında buz kalıbının kapağını tamamen çıkarıp içine su doldurmanın daha kolay bir yol olduğunu bulabiliyorsunuz. Biraz da utanıyorum. Ben zor yoldan öğrendim.
Geçen yıl canımı sıkan bu “farkına varma” anını, bloga yazmak için kenara not etmiştim, bu yıl yine “cold brew” sezonu açılınca, buz kalıbımla aramız artık iyi olduğu için bir yad etme olarak yazmanın zamanının geldiğini düşündüm.
Sizin de bunun gibi inatla yanlış kullanmaya devam ettiğiniz ürünler olabilir, şöyle gündelik etkileşimlerinizi bir gözden geçirin bakalım.