Yıllardır çok nadiren (ama gerçekten napnadiren) freelance iş alıyorum. Özellikle 2012 sonrası freelance işlerde aşırı seçiciyim, aktif serbest tasarımcıyım denemez; niteliğe bakıyorum, çoğu talebi geri çevirmek zorunda kalıyorum. Bir işi yapacaksam buna ihtiyacım olduğu için değil, sadece sevdiğim için yapıyorum.
Önceden Nasıldı?
Önceden iş yaptırmak isteyenler, web sitemdeki e-posta adresi üzerinden veya LinkedIn’den iletişime geçiyordu ve bir süre yazışma veya telefon görüşmesi sonrası proje ile ilgili temel ayrıntılara erişim sağlayabiliyordum, eğer işi alabileceğime karar verirsem bunun üzerine fiyat ve takvim bilgisini de içeren, neler yapılacağını anlattığım kapsamlı bir teklif hazırlıyordum. Fiyat teklifimi “yüksek” bulmayan müşterilerle de çalışıyordum.
Yöntem Neden Değişti?
Google’ın, web siteme yaptığı kıyak sayesinde (ilgili aramalarda ya en üstte ya da ilk sayfada hep göründüğüm için) hayli fazla iş teklifi alıyorum. (Bundan başka bir yazıda bahsetmiştim, eski takipçiler görmüştür.) O yüzden, işim, normalde olacağından daha fazla zorlaşıyor. Hal böyle olunca, neredeyse bütçesiz iş yaptırmak isteyenler de ulaşabiliyor tek tük. Kimseyi yanıtsız bırakmak istemediğim için de hayli zaman kaybediyordum.
Bu zaman kaybının meydana gelmesindeki en büyük etkenlerden biri -ülke ekonomisi sağ olsun- müşteri bütçesi haline gelmişti. Çok defa, fiyat istendiğinde, kişiye özel hazırladığım özenli tekliflerden sonra ücret fazla geldiği için -aslında değil bu arada- nezaketsiz biçimde yanıtsız bırakıldım (buna da bir yazıda değinmiştim). Artık her iki taraf da vakit kaybı yaşamasın diye, talep formu üzerinden teklif iletme yöntemine geçtim. Henüz bir ay kadar oldu, şimdiden çok faydasını gördüm diyebilirim. E-posta ve LinkedIn gibi kanallar üzerinden doğrudan iletişime geçme sayısı azaldı, Tasarım Talep Formu sayesinde sadece “ciddi talepler” bana ulaşır hale geldi.
Formun İçeriği
Tasarım veya UX danışmanlığı talep edenler, formda istenen bilgileri tabi ki e-posta üzerinden de iletebiliyorlar ama bu işlerini zorlaştıracağından, bu yanıtları içermeyen e-posta’ları, formu görmemiş olma ihtimallerine karşın yine önce forma yönlendiriyorum. Böylece, en baştan, görüşmeler öncesi, zaten sorulacak olan soruları ve verilecek olan yanıtları karşılıklı olarak iletebiliyoruz. Her teklif için kişiye özel vakit harcamadan önce, temel düzeyde birbirimizi anlamış oluyoruz.
Ayrıca potansiyel tasarım ihtiyacı olan kişi ya da firmalar, merak ettiği, karar verme sürecindeki etkisi büyük olan “ücret” detayını da gayet şeffaf biçimde (saatlik ücret şeklinde) teklif sırasında görebiliyor. En temel iş taleplerinin tahminen ne kadar zaman alacağını da formda belirttim. Bu, büyük bir tabu gibi kabul edilse de artık bunları aşmamız gerektiğini düşünüyorum. Faydası daha çok olacağı için bu bilgiye de formların içerisinde yer verdim. Bu sayede, hem müşteri adayı, hem ben, vakit kazanmış oluyoruz. İşi yaptıracak olan kişi ya da firma, aşağı yukarı ne kadar bir ödeme gerekeceğini biliyor, bense istisnalar haricinde “tüm projeler için” kişiye özel teklif hazırlamakla vakit harcamayıp zamanımı daha iyi yönetebiliyorum.
Önce tasarım türüne göre 3 farklı form oluşturmuştum (2-3 hafta bu şekilde yayında kaldı) ancak sonra bu formları birleştirip geliştirerek tek bir “koşullu” tasarım talep formuna, yani kullanıcının seçimine göre ilerleyebileceği, daha zaman kazandıran çözüm odaklı bir soru-cevap pratiğine dönüştürdüm. (Son 1-2 haftadır da bu şekilde yayında.)
Sorduğum sorulara ve diğer detaylara erişim için web sitemin header veya footer alanından formu görüntüleyebilirsiniz (bağlantı güncellenirse erişim kopmasın diye buraya kalıcı form bağlantısı eklemiyorum).
Tasarımcı arkadaşlarıma fikir vermesi açısından, formda sorduklarımı buraya da eklemek istiyorum. Benzer bir yol izlemek isterseniz esinlenebilirsiniz.
Formda yer alan başlıklardan bazıları:
- İşin türü (seçim yapılabilir bir liste ile birlikte)
- Proje adı ve açıklaması
- Proje URL’si
- 3 talep türünden (Danışmanlık, UI/UX Tasarım, Grafik Tasarım) hangisini seçtiyse, aşağıda görebileceğiniz 3 seçim listesinden “ilgili olan”
- Talebin ayrıntıları
- Tasarım bütçesi ve tahmini toplam ücret
- Son teslim tarihi ve işe harcanacak zaman tahminleri
Danışmanlık Seçenekleri;
- Müşteri ya da hedef kitle gözünden arayüzdeki hataların tespiti ve iyileştirme önerileri
- İşlem tamamlama (örn. sepete ekleme) oranını artırmak için yapılabilecekler önerileri
- Rakiplerin (varsa) öne çıkan özelliklerinin tespiti ile faydası olabilecek özellik önerileri
- Diğer (kendisi yazabiliyor)
UI/UX Tasarım Seçenekleri;
- Mobil web sitesi
- Masaüstü web sitesi
- iOS için mobil uygulama
- Android için mobil uygulama
- HarmonyOS için mobil uygulama
- Oyun arayüzleri (menü, ayar ekranı, oyun içi ekran öğeleri vs.)
- Giyilebilir cihazlar (akıllı saat vb.)
- Akıllı televizyon uygulaması (Tizen, GoogleTV, WebOS vs.)
- Kiosk, ATM vb. aygıtlar için kullanıcı arabirimi
- CMS tema tasarımı (WordPress, Shopify, WooCommerce, Wix vs.)
- Diğer (kendisi yazabiliyor)
Grafik Tasarım Seçenekleri;
- Logo ve kurumsal kimlik tasarımı
- Kartvizit tasarımı, şirket ya da etkinlik yaka kartı gibi kişiselleştirilebilen tasarımlar
- Poster, broşür, reklam panosu, kartpostal ve restoran menüsü gibi tasarımlar
- Sosyal medya görseli, profil fotoğrafı ve kapak görselleri
- Banner, ürün veya hizmet reklamları
- Web’de yayınlanması planlanan grafikler ve e-postalar için tanıtım görselleri
- İnfografik gibi veri görselleştirme çalışmaları, profesyonel sunum öğeleri
- Basılı veya elektronik kitap kapağı, dergi kapağı ve dizgi şablonları
- Ürün ambalaj ve paket tasarımları
- Spesifik bir tema için illüstrasyon çalışmaları
- Tişört veya diğer giyilebilir tekstil ürünleri için baskı tasarımları
- Çevrimiçi müzik albümü, video ve podcast kapak görselleri
- NFT karakter, dijital kart ve Metaverse öğesi tasarımları
- Diğer (kendisi yazabiliyor)
Artıları – Eksileri
İlk bir aylık süreçte, izlenimlerime göre;
- İş başlamadan önce eskisi gibi tek tek teklif hazırlamam gerekmediği için enerjimi önemli ölçüde koruyorum.
- Ücret zaten fazla gelecekse, müşteri doğrudan form aşamasında vazgeçiyor; hem kendi vakit kazanıyor, hem de bana vakit kazandırıyor.
- Haftada toplamda 3 küsür saat teklif yazmakla uğraşmam gerekmiyor, zaten gerçekleşme ihtimali olmayan bazı iş taleplerine dönüş yapmam gerekmiyor, bana kalan vakitte seçtiğim herhangi bir şeyi yapabiliyorum. Diğer bir deyişle günlerim 24,5 saat gibi oldu. (Bugünün yarım saat fazlalığıyla bu gönderiyi hazırladım mesela. 😁)
- Benim için hiçbir eksi yanı yok. Müşteri için de şimdilik yok diye düşünüyorum, aksine onun için daha iyi hatta. Normal şartlarda, iletişime geçmek isteyen müşteri, zaten o aşamaya kadar gördüğü şeyleri beğendiği için iletişime geçmiş oluyor. Karar vermesindeki en önemli faktör olarak “ücret” kalıyor geriye. Bu form sayesinde dönüş yapmamı beklemeden, fiyat bütçesini aşıyorsa, anında farklı, ucuz bir tasarımcıya yönelmeyi tercih edebiliyor, o da vakit kazanıyor.
Win-win.
2025 güncellemesi:
“2025 güncellemesinin öncekinden fonksiyonel olarak en büyük farkı, bir bütçe hesaplayıcı araç barındırıyor olması. Ziyaretçiler, bu hesaplayıcı üzerinden tasarım işleri için bir yaklaşık maliyet tahmini oluşturup, o bilgiler ile birlikte doğrudan iletişime geçebiliyor (deneyebilirsiniz, sitenin en altında).”
Ayrıntılar: https://blog.numancebi.com/kisisel-sitemin-2025-guncellemesi-uzatmadan-daha-net.html